Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2013

¨Πίσω από τους λόφους¨ 2012


Η οργανωμένη πίστη και οι πλάνες της, η αδιαφορία και η αγάπη, οι επιβεβλημένες επιλογές ζωής –κι ένας αναχρονιστικός εξορκισμός. Η τρίτη ταινία του Μουντζίου συγκλονίζει υπόκωφα.


Εν αρχή, τα δυο βραβεία που απέσπασε πανάξια η ταινία του σπουδαίου ρουμάνου σκηνοθέτη στις τελευταίες Κάννες: ερμηνείας εξ ημισείας για την 28χρονη Κοσμίνα Στράταν και την 34χρονη Κριστίνα Φλουτούρ, αμφότερες στην παρθενική τους εμφάνιση στο σελιλόιντ• και σεναρίου, για τον ίδιο τον Μουντζίου, ο οποίος εμπνεύστηκε την ιστορία των «Λόφων» από τα ρεπορτάζ της Τατιάνα Νικουλέσκου Μπραν, υπεύθυνης του γραφείου του BBC στο Βουκουρέστι, σχετικά με έναν θανατηφόρο εξορκισμό που έλαβε χώρα το 2005 στο μοναστήρι Τανάκου της Ρουμανίας. Η ταινία του Μουντζίου αφηγείται –με τα γνωστά πολυπρόσωπα στατικά πλάνα του και την ικανότητά του να ιχνογραφεί ωμά τις διαπροσωπικές συγκρούσεις– την ιστορία της Βοϊτσίτα (Στράταν, τι πρόσωπο!) και της Αλίνα (Φλουτούρ), οι οποίες μεγάλωσαν μαζί σε ένα μίζερο ορφανοτροφείο και συνδέονται με μια αγάπη που προσεγγίζει την ερωτική.

Φεύγοντας από το ίδρυμα στα 18 τους, η μεν Αλίνα πήγε στη Γερμανία –όπου επισήμως δουλεύει ως σερβιτόρα, ανεπισήμως και ανεπαισθήτως κάτι υποννοείται για κάποιο σεξοκύκλωμα–, η δε Βοϊτσίτα κατέληξε σε ένα μοναστήρι χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και περιττές... σχέσεις με τον 21ο αιώνα. Κι όταν η Αλίνα επιστρέφει στη Ρουμανία με σκοπό να ξανασμίξει με την φιλενάδα της και (ίσως) να την πάρει μαζί της από το μοναστήρι στη Γερμανία, η οργανωμένη πίστη και... ο ίδιος ο Θεός θα υψώσουν τείχη ανυπέρβλητα μεταξύ αυτών των δυο άρρηκτα δεμένων και καταταλαιπωρημένων ψυχών. Η βίαιη αντίδραση της Αλίνα στην παθητική στάση της Βοϊτσίτα, με αυτοτραυματισμούς και υστερίες, θα οδηγήσει την ιατρική στη διάγνωση παρανοϊκής σχιζοφρένειας –ενώ η Αλίνα είναι πασιφανώς η μόνη λογική στο αναχρονιστικό μοναστήρι-τρελάδικο. Η δε «διάγνωση» του ηγούμενου αποφαίνεται πως μόνο ο εξορκισμός μπορεί να σώσει την κοπέλα από τους δαίμονές της...

Η υπνωτιστική δύναμη της θρησκείας που καθαγιάζει αυθαιρεσίες στο όνομα του «καλού», η φτώχια και η έλλειψη εναλλακτικών που σμιλεύουν την ύπαρξη, αλλά και η αδιαφορία που, όπως σημειώνει ο Μουντζίου, γίνεται ένας «βασικός μηχανισμός επιβίωσης» για ανθρώπους που έχουν εκτεθεί επί χρόνια σε δυστυχίες και φρικαλεότητες, εικονογραφούνται θαυμάσια, χωρίς καμία διάθεση κατήχησης. Και οι ερμηνείες είναι όντως εξαιρετικές.